زبدة الحلب من تاریخ حلب (کتاب)زبدة الحلب من تاريخ حلب کتابی است، به زبان عربی نوشته ابن ابی جراده، عمر بن احمد که به شرح حال امراء، والیان، وزراء و قضات شهر حلب در شام ( سوریه فعلی) به اضافه بنای قدیمی این شهر و وجه تسمیه آن می‌پردازد. این کتاب گزیده‌ای است از کتاب دیگری از مولف به نام بغیه الطلب . ۱ - ساختار کتابزبدة الحلب من تاریخ حلب، در دو جلد به ترتیب حروف و اسامی افراد نوشته شده و شرح حال‌ها را تا سال ۶۴۱ ق. در برمی گیرد. روش مولف در این کتاب با کتاب بغیه الطلب متفاوت است. این کتاب بیشتر به کتاب تاریخ دمشق ابن قلانسی مشابهت دارد. ۲ - گزارش محتواانگیزه مولف از نگارش این اثر، اجابت خواسته دوستی بوده که از وی درخواست کرده، درباره امیران و والیان شهر حلب اثری را به نگارش درآورد. مولف در این کتاب به شرح حال امرا، اعیان، ملوک پیش و بعد از اسلام حلب - مانند دولت یونانیان، مسیحیان، صدر اسلام ، خالد بن ولید ، امویان ، عباسیان ، اخشیدیان ، حمدانیان ، فاطمیان ، مرداسیان، سلجوقیان ، باطنیه ، ارتقیان ، زنگیان ، ایوبیان، و نیز جنگ‌های صلیبی پرداخته است. او همچنین در خلال حوادث، به سرنوشت ترک‌ها، کردها، عرب‌ها، مسلمانان و مسیحیان تا قرن هفتم هجری اشاره کرده است. ۳ - وضعیت کتاباین کتاب در ۱۲۳۴ ق. در پاریس و در ۱۲۳۵ ق. در بن و در ۱۳۷۰ ق به کوشش سامی الدهان در دمشق چاپ شده و بخشی از آن توسط باربیه دومنار و قسمت‌هایی توسط بلوشه به فرانسه ترجمه شده است. نسخه حاضر در برنامه با تحقیق و مقدمه آقای دکتر سهیل زکار توسط دار الکتاب العربی، دمشق- قاهره منتشر شده است. این نسخه علاوه بر مقدمه‌ای که به قلم محقق نگاشته شده، دارای پاورقی‌هایی به قلم وی و نیز فهرست‌های ذیل می‌باشد: فهرست آیات ، اشعار ، اعلام گروه‌ها، اعلام افراد و اعلام اماکن به همراه فهرست مطالب. [۱]
دانشنامه جهان اسلام، ربیعی، منیژه، ج۳، ص۵۹۸.
[۲]
دائره المعارف بزرگ اسلامی، ج۱، ص۵۴۶.
[۳]
فهرس التراث، ج۱، ص۲.
[۴]
اعیان الشیعة، ج۲، ص۲۶۸.
۴ - مشاهده آنلاین کتابزبده الحلب فی تاریخ حلب. ۵ - پانویس
۶ - منبعنرم افزار جغرافیای جهان اسلام، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور). |